१. ‘पेशवा, सुरनीस, सरनौबत, मुजुमदार अशा असंख्य परकीय शब्दांऐवजी पंतप्रधान, सचिव, सेनापती, अमात्य, असे आपले शब्द रूढ होत गेले.
२. मातृभाषा हा राष्ट्राचा प्राण आहे. भाषा म्हणजे राष्ट्राची संजीवनीच !
३. मराठीत प्रचलीत झालेले परकीय शब्द : ‘संत ज्ञानेश्वर महाराज समाधीस्त झाले व यादव रामराज्य बुडाले, तेव्हापासून मराठी भाषेवर यवनांचे आक्रमण होऊ लागले. इतकेच नव्हे, तर आम्हाला या परकीय नावारूपांचा अभिमान वाटू लागला.
अ. पुढे पुढे आमची नावे व आडनावेही पुसली जाऊ लागली. सुलतानराव, रुस्तमराव, हैबतराव, बाजीराव, शहाजी, पिराजी अशी नावे आली.
आ. वैदिक शास्त्री म्हणवून घेणार्यांनीही सुलतानभट, होशिंगभट अशी नावे स्वीकारली.’
४. शिवसन्निध काळातील ‘मराठी’ पत्र :
‘शिवसन्निध काळातील शाही हुकुमनामे व अन्य पत्रव्यवहार वाचले, तर बुद्धी
अवाक् होते. उदाहरणार्थ हे ‘मराठी’ पत्र पहा. ‘अजरख्तखाने शहाजीराजे दाम
दौलतहु बजाने कारकुनानी व हवालदारांनी हाल व इस्तकबाल …वगैरा वगैरा.’ या
पत्रातील काही शब्दच मराठी आहेत. पत्राचे व्याकरण, त्यातील मराठी प्रत्यय,
कर्ता, कर्म, क्रियापद सुदैवाने अर्थ समजण्याइतपतच वापरले आहेत; म्हणून या
पत्राला मराठी म्हणायचे का ?’
६. शिवाजी महाराज स्वतः छत्रपती झाल्यावर संपूर्ण मराठी संस्कृतीलाच छत्र व सिंहासन लाभणे :शिवाजी महाराज
स्वतः छत्रपती झाले, सिंहासनाधीश्वर झाले, म्हणजे संपूर्ण मराठी
संस्कृतीलाच छत्र व सिंहासन लाभले. तेव्हा स्वराज्याचा संपूर्ण राज्यकारभार
मराठीतूनच चालत होता. त्यामुळे दैनंदिन जीवनातूनच मराठी भाषा बहरत, फुलत
गेली.’- शिवशाहीर बाबासाहेब पुरंदरे (कालनिर्णय दिनदर्शिका, डिसेंबर २००९)
संदर्भ : दैनिक सनातन प्रभात
0 comments:
Post a Comment